Ressam Atilla Çetiner ile resme ilgisinin ne zaman ve nasıl başladığından resme geçişinin nasıl olduğunu; resimlerini ve hayatını nasıl etkilediğine kadar birçok şeyi söyleştiğimiz keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.
Sayın Çetiner bize kendinizden bahseder misiniz? Atilla Çetiner kimdir? Nasıl bir ailede büyüdünüz?
1953 Ankara doğumluyum. Tahsil hayatım Ankara’da geçti. 1979’dan bu yana da İstanbul’da ailemle yaşıyoruz. Profesyonel kariyerim banka müfettişliği ile başladı. Babam baş dedektif olarak emekli olan emniyet personeliydi. Annem ise ev hanımı. Çekirdek bir aile diyebiliriz.
Resme olan ilginiz nasıl ve ne zaman başladı?
Resme olan ilgim çocukluk zamanında başladı. Ortaokulda bir duvar gazetemiz vardı. Orada düzenli olarak çizdiğim karikatürlerim yer alırdı. Sonrasında ise Lise yıllarımda yine okulumuzun periyodik olarak yayımladığı Yıldırım dergisinde de çini mürekkebi desen ve karikatürlerim yayımlandı. Ailemden ve çevremden, arkadaşlarımdan hep destek gördüm.
Bu arada bazı karikatür yarışmalarına katıldım. Karikatürcüler Derneği’nin yarışmasında, eserim sergilenme hakkı kazandı. Dernek başkanı merhum Turhan Selçuk’tan imzalı bir diploma verildi. Benim için çok değerli bir belgedir ve özenle saklıyorum.
Ayrıca Türkiye İstatistik Kurumu’nun açtığı bir yarışmaya gönderdiğim karikatür, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki yarışmaya kabul edilmişti.
Aynı zamanda üniversite yıllarımda, aylık fikir, sanat ve edebiyat dergisi Hisar’da şiirleri resimlemeye başladım. Hepsi de çini mürekkebi ile. Bu arada çalıştığım bankaların (İnterbank, Pamukbank, Tekstil Bank) dergilerinde de hem karikatürlerim hem de çizimlerim yayımlandı.
Sanatınızı, artıları ve eksileriyle değerlendirir misiniz? Sizce sanatçı olabilmek için sanat üzerine eğitim almak yeterli ve gerekiyor mu?
Çini mürekkebi benim hiç vazgeçemediğim bir araç oldu. Hâlâ da öyle. Figüratif ve kısmen de soyutlama ile desenler çizmeye başladım. Kendime göre bir tarz da oluştu belki. Bir sanat eğitimi almadım. Ama çizim sanatından hiç kopmadım. Hiçbir zaman iddialı olmadım. Ama içimdeki o durmak bilmeyen motivasyonla, birçok eser çizdim. Çini mürekkebinin büyüsü ile sulu boya/yağlı boya/akrilik ile o yıllarda hiç çalışma yapmadım. Ta ki, soft pastel ile tanışıncaya kadar.
3 yıl önce 2 dünya birinciliği olan çok tanınmış İran asıllı Tebriz’li ressam Javad Soleimanpor ile tanıştım.
Javad hocanın atölyesinde birçok ressam arkadaşımla beraber resim yapmaya devam ediyoruz. Soft pasteli çok sevdim. Hem yağlı boya ve akrilik gibi efektler verilebilen ve muhteşem renklendirme imkânı tanıyan bir malzeme.
Ben sanat eğitimi almadım, yeteneğimle, ilerlemeye devam ettim. Liseyi bitirince bir ara Güzel Sanatlar’a gitmek aklımdan geçmişti. Çok ilgi duymakla birlikte, profesyonel hayatım için finans alanını seçtim. Resim kuvvetli bir hobi olarak kalmaya devam etti elbette. Sanatçı olabilmek için sanat eğitimi gerekli olmayabilir ama temelinde sağlam bir sanat eğitimi olunca üzerine çok güzel şeyler inşa edilebileceğini de biliyorum
Sizce sanat kim için ve ne içindir?
Sanat, benim için önce sanatçının kendisi, sonra hitap edebileceği herkes içindir diye düşünüyorum. Tüm diğer sanatlar gibi, resim sanatı da sanatçının maharetle düşüncelerinin ve gözlemlerinin dışa vurumu dur. Elbette, sosyal içerikli mesajlar için de bir araçtır. Ben buna da dikkat ediyorum şahsen. Ekolojik denge, kuraklık, kirlilik vb. bazı eserlerimin konusu oldu.
Resimlerinizde işlediğiniz konu ve objeler neler?
Resimlerimi üçe ayırıyorum; çini mürekkebi ile yaptığım ağırlıklı olarak gerçekçi ve kısmi soyutlamalar, ikincisi soft pastel ile yaptığım realist peyzaj, natürmort ve insan’ı odağa alan tablolarım. Üçüncüsü ise yine soft pastel ile soyut arayışlarım.
Bir dönem köy temalarını işledim. Hamur açan kadınlar, köy hayatı vs. Nadiren de portre çalışmaları yapıyorum. Atatürk başta olmak üzere.
Sanat tarihinde sizi etkileyen akımlar, dönemler neler? Sanatçılar kimler?
Sanat tarihinde beni etkileyen çok sayıda sanatçı var. Ama en başta Van Gogh, Monet, Pissarro, Cezanne, Manet’yi, ülkemizden de Hoca Ali Rıza, Osman Hamdi Beyi sayabilirim. Ülkemizden de çok sayıda sanatçıyı ilgi ve takdirle izliyorum. Bunlar arasında Kasım Koçak, Bayram Gümüş, Nuri İyem, Yalçın Gökçebağ, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nu sayabilirim.
Günümüzde beğendiğiniz resim sanatçıları kimler?
Empresyonistler hep ilgi alanımda oldu. Picasso’nun öncülüğündeki kübist akım da ilgi çekici benim için. Sürrealizmin dehası Salvador Dali de. Soyutlamalar konusunda çok seçici olduğumu söyleyebilirim.
Sanatınızda ileriye yönelik hedeflediğiniz projeleriniz var mı?
Daima yeni arayışlarım devam ediyor. İlk yaptığım resimlerle şimdikiler arasında fark var. Bunun böyle olması da doğal elbette. Her şey dinamik! Zaman içinde birçok değişken yerine oturuyor. Kendime göre bir tarzı oluşturma yolunda mesafe almaya çalışıyorum diyebilirim. Ve belli bir süreç içinde bu da oluşuyor…
Birkaç sergiye katıldım. Pastel Society olarak Javad Soleimanpour hocayla birlikte ressam arkadaşlar her sene en az bir sergi açıyoruz. Tamamen soft pastel ile yapılan çalışmalar çok büyük ilgi odağı oluyor. İleride, buna ilaveten, tek başıma ya da birkaç arkadaşımla özel bir sergi açmak da planlarım içinde var.
Akrilik ile de tablo yapmaya başladım. Belki ileride soft pastel ve akrilik karma sergi de olabilir.
Resme yeni başlayanlar için tavsiyeleriniz nelerdir?
Resme yeni başlayanlar için tavsiyem, öncelikle kara kalem ile desen ve gölge çalışmalarına başlamalarıdır. Mümkünse, resmin temelleri için ders almalarında da büyük fayda vardır. Sonra sırasıyla sulu boya ve diğer malzemelere başlayabilirler. Yılmadan, sebatla, azimle, gayretle çalışmak, her konuda olduğu gibi, resim sanatında da fazlasıyla geçerli.
Sizin Çini Mürekkebiyle yapmış olduğunuz çalışmalarınızın olduğunu da biliyoruz. Bu çalışmalarınız konusunda bizleri bilgilendirir misiniz?
Çini mürekkebi ile çalışmak da çok zevkli. Özellikle tarama ucuyla farklı kalınlıklarda yapılan çizimler, konuların bütünlüğü içinde harika görüntüler oluşturuyor. Hatayı affetmeyen bir malzeme. Onun için daha da dikkatli çalışmak gerekiyor.
Farklı kalınlıklarda divit uçlarını da tarama ucunun yanında kullanabilirsiniz. Renkli çini mürekkepleri de var. Onların karışımıyla çok güzel tablolar yapılabilir.
Keyifli bir Kültür & Sanat & Söyleşisinde verdiğiniz bilgiler için teşekkür ediyor sanat yaşamınızda başarılarınızın devamı diliyoruz.
Ben teşekkür ediyor keyifli söyleşilerinizin devamında başarılar diliyorum.
